Baretdrager sinds 1971

Voor het eerst een baret

In militaire dienst maakte de baret onderdeel uit van het uniform. Ik droeg hem niet graag, al was het maar omdat het verplicht was. Gelukkig kreeg ik als fotograaf van de Leger- Film- en Fotodienst soms opdrachten die ik in burgertenue moest uitvoeren.
Ik was wel gehecht aan mijn eigen baret, waarom ik er duidelijk mijn naam in gezet heb. Een militaire baret is overigens ontdaan van het vervilte uitsteekseltje bovenop, de 'cabillou'.

Met mijn LFFD-collega's heb ik vaak foto's gemaakt om de draak te steken met onze militaire uitrusting, inclusief de baret.

Pieter showt militaire uitrusting met
gesoldeerde draadvorm in bewerking.

Frits en Pieter tonen de voordelen van
de militaire uitrusting, inclusief de baret.

Ook met gasmasker blijft er
ruimte voor het dragen van een baret.

Om me voor studie ongestoord te kunnen afzonderen in de fotostudio heb ik na verloop van tijd het baantje van pasfotograaf gekregen. Een mooie gelegenheid om foto's van me te laten maken terwijl ik mijn opvolger inwerkte.

Pasfoto's met baret, zonnebril op en zonnebril af.

Burgerbaretten met een steeltje, label Campan

Eigenlijk vond ik het dragen van een baret na mijn diensttijd wel leuk, en met het oog op de toekomst leek het me ook praktisch, want mijn vader was voor zijn 40e al kaal.
Na mijn afzwaaien in 1972 heb ik bij Luijben, een herenkledingzaak in Oss, mijn eerste zwarte burgerbaret gekocht met een steeltje er bovenop en voorzien van een leren hoofdband maat 57, die trouwens vrij strak zat. Ook de buitenmaat (de 'plateaumaat') onderscheidde zich van mijn vroegere militaire baret die met slechts 25 cm, maar liefst drie cm kleiner was.
Elisabeth, mijn toenmalige verloofde, had een eendere baret aangeschaft om die te dragen bij een soort matrozenpak waarvan we er allebei een hadden; in een donker straatje, de Monsterstraat in Oss, wekte dat de aandacht van een een paar dronken jongelui, die ons afranselden en de baretten afpakten. Uiteindelijk heb ik toch weer zo'n baret gekocht. Maar ik durfde hem in Oss niet goed meer te dragen. Het label was Campan.

Het Campan-label van mijn eerste
burgerbaretten

Veel later toen mijn Campan-baret afgedragen was heb ik hem vaak opgezet bij het klussen.

De Campan klusbaret

De Rue Sainte Cathérine in Bordeaux

Vijf jaar na mijn afzwaaien, ben ik ondernemer geworden, onder andere als wijnkoper, waarna ik steeds vaker in de Bordeauxstreek vertoefde. Omdat mijn Campan-baret van 28 cm er nog relatief klein uitzag, vanwege mijn weelderige haardos, wilde ik al lang een grotere baret, maar die kon ik in Nederland niet vinden. Men gaf mij de raad naar de Rue Sainte Cathérine in de stad Bordeaux te gaan, want daar zou ik een hoeden- en pettenwinkel kunnen vinden. Ik koos meteen de grootste plateaumaat die voorhanden was, een 'douze', en ik dacht dat het inches waren. Het label was Arnaga. Maar tot mijn teleurstelling was die baret met 28 cm niets groter dan mijn oude Campan-baret.

Mijn eerste Arnaga met een diameter van 28 cm.

Het label in mijn eerste Arnaga

Binnen een jaar ben ik teruggegaan naar de chapellerie in de Rue Sainte Cathérine. Ik wilde echt een grotere baret dan ik al had. De verkoper had het over een 'onze', een 'douze' en een 'treize', en ik koos de de laatste, want die was inderdaad groter dan mijn eerste Arnaga, maar het juiste verband met inches bleef een raadsel, want de 'treize' met een plateau van 30 cm was niet groter dan 12 inches.

Mijn tweede Arnaga, diameter 30 cm.

Het label in mijn tweede Arnaga.

Kleuromslag

Midden 80-er jaren heb ik nog een keer een Arnaga bij dezelfde chapellerie gekocht, weer een van van 30 cm omdat de voorgaande ondertussen afgedragen was. Daarna ben ik op zoek gegaan naar een baret in bordeauxrood. De chapellerie in de Rue Sainte Cathérine bleek inmiddels opgeheven. Een goede bekende zou me misschien kunnen helpen aan een bordeauxrode baret van de Franse para's, maar ik heb daar niet zo achterheen gezeten, omdat ik niet verwachtte dat dat een erg groot model zou zijn.

Mijn laatste Arnaga uit de stad Bordeaux

Het label van mijn laatste Arnaga.

De laatste zwarte baret

Midden 90-er jaren ving ik een gesprek op tussen twee dragers van een zwarte hoed, over de herkomst van hun hoofddeksels. Een hoed, mits in bordeauxrood, leek me een goed alternatief en ik ging op zoek. Rond 1998 vond ik in Utrecht de Hoedenzaak Van Dijk, welke winkel trouwens niet ver was van de plaats waar mijn grootouders tot 1920 nog een zetzaak in hoeden en petten beheerden. Bordeauxrode hoeden zag ik er toen niet, maar tot mijn verbazing vond ik er wel een wat grotere baret dan ik al had in zwart.

De 'Vray' Basque van Boinas Elosegui,
aangeschaft bij Hoedenzaak Van Dijk in Utrecht.

Op het label staat, onder een wapen dat geflankeerd wordt door twee inboorlingen met knuppels, de raadselachtige tekst 'AUSTRALIA', in rode letters. De Baskische fabrikant, ook vermeld op het label, drukt hiermee slechts uit dat de hoge kwaliteit van de baret te danken is aan de gebruikte grondstof, Australische merinowol, bij uitstek geschikt voor dichte en vaste vervilting. Mogelijk twijfelde mijn leverancier daarom aan de verkoopbaarheid van de baret en heeft hij ter overtuiging van de klant, onder het label in foliedruk de tekst 'Vray Basque' aangebracht, en zich daarbij vergist in de schrijfwijze van het Franse woord 'vrai'.

Het label van de 'Vray' Basque met
de raadselachtige aanduiding 'AUSTRALIA'.

Bordeauxrood van top tot teen

Tijdens een bezoek aan Florence in 2000 ontdekte Miny op de markt zomaar een slappe vilthoed in mijn 'sacré couleur'. Later op die dag vond ik in de winkels eerst een heuptasje in bordeauxrood en daarna ook nog mijn eerste paar bordeauxrode schoenen.

Een foto uit 2003, waarop de hoed uit Florence
grotendeels staat afgebeeld.

Geen baretten

Een zoektocht op internet leverde de eerste jaren van de 21e eeuw nog weinig op. Op de rommelmarkt in Overlangel vond ik voor 50 cent een tweede bordeauxrode vilthoed, geschikt voor huis- tuin en keukengebruik. Af en toe liep ik nog wel eens binnen bij Hoedenzaak Van Dijk, en op een dag vond ik er een mooie Baldini, een Italiaanse hoed in de goede kleur. Via internet bleef ik naar een bordeauxrode baret zoeken, en ik vond zowaar een paar fabrikanten, waarvan er een een baret in 'marron' toonde, maar dat was nog maar kastanjebruin. Het lukte toen niet om met de fabrikant in contact te komen of om verkooppunten te vinden. Ik herinnerde me, dat mijn vader zijn initialen in zijn hoed had staan en ik ben bij Van Dijk gaan vragen of dat tegenwoordig nog mogelijk was. Ik ontdekte er een Engelse kleppet met een knoop bovenop èn in de juiste kleur, een goed alternatief voor een echte baret. De hoed en de pet werden beide van mijn initialen voorzien.

Een recente foto om de kleur van de Baldini
te vergelijken met die van wijn.